Hoe Paleo is het eten van Rijst?

We zijn geen fan van de familie graan zoals eerder ook al te lezen was in het artikel over graan. Graan bevat slechte eigenschappen zoals fytaten, lectines, gluten en andere anti-nutriënten.

Maar hoe zit het met rijst? Ook een lid van de familie graan. Is die net zo slecht als tarwe, welke zonder probleem je darmen kan terroriseren. Of minder slecht… zoals de zogenaamde pseudo granen. Hoe is het imago van rijst? Is zilvervliesrijst wel zo goed? Of heeft het net als haver alleen een goede naam (in de haver die je in de winkel koopt zitten ook gewoon gluten).

Hoe zit het dan met Chinezen? Die zijn ook niet echt dik namelijk. We hebben een hoop vragen te beantwoorden over rijst, dus laten we er direct inspringen.

Is het eten van rijst Paleo?

Kort antwoord. Nee. Bedankt voor het lezen van dit artikel…

Geintje. Maar omdat rijst natuurlijk een graansoort is, wordt deze niet geaccepteerd als écht Paleo voeding. Graan bevat fytinezuur, maar bijvoorbeeld minder dan geaccepteerde Paleo voeding zoals amandelen. Ja, ook noten bevatten fytaten.

Is het eten van rijst slecht tijdens Paleo?

Hmmm… die vraag is wat moeilijker te beantwoorden. Het ligt namelijk helemaal aan je doelstellingen. Er zijn grof gezien twee soorten mensen.

Actieve mensen, en niet actieve. Als jij actief bent dan is het geen probleem om af en toe rijst te eten. Als je weinig aan beweging en sport doet is het NIET handig om rijst te eten en moet je actiever worden.

Onze voorouders waren erg actieve mensen en dat was één van de kernfactoren van hun gezondheid. Je kunt niet “gezond” zijn zonder beweging.

En een paar dagen per week een rondje van 30-60 minuten lopen is niet actief. Het is een begin, maar met actief zijn bedoelen we iets doen waarmee we onze voorouders nabootsen. Sprinten, gewicht optillen, intensief en voor een korte periode.

Wanneer je dat doet, kun je best af en toe wat witte rijst eten. Je gaat er zeker niet dood aan. Toch wil ik je eerst wel laten zien wat voor minder goede eigenschappen rijst heeft.

Anti-Nutriënten

Fytaten, of fytine in rijst, hecht zich aan mineralen, wat ervoor zorgt dat deze waardeloos worden voor het lichaam en niet meer opgenomen kunnen worden. Door rijst te verhitten verminder je wel het gehalte aan fytine, maar de beste optie is nog om direct witte rijst te nemen ipv bruine rijst omdat de meeste fytaten in de bruine schil zitten. Wie had dat gedacht, witte rijst beter dan andere soorten rijst.

Trypsine

Trypsine is een verteringsenzym welke eiwitpetiden splitst tot aminozuren voor een gemakkelijke opname voor het lichaam. Zonder trypsine is het moeilijk om al het eiwit wat we eten te verteren. Gelukkig voor rijsteters zitten de trypsine remmers alleen om de buitenkant van de rijstzaden heen, en met witte rijst zit je dus wederom veilig.

Vandaar ook de vraag of witte rijst wel echt zo slecht is? Het is niet perse heel slecht maar ook niet echt supergoed. Nog steeds kun je last krijgen van allergieën, en ook al is het niet direct zichtbaar, het kan toch voor schade zorgen in het lichaam. Als je gevoelig bent voor voeding, en in het bijzonder granen dan kan rijst (wit of niet) nog steeds voor een probleem zorgen.

Verschillende soorten rijst

Er zijn veel verschillende rijstsoorten. Uit elk werelddeel heb je wel een ander soort rijst. Alleen in India heb je al 51 verschillende soorten rijst. Ik ben niet echt geïnteresseerd in al deze soorten rijst. Het enige wat ik wil weten is of het af en toe eten van sushi of een nasi gerecht kwaad kan. Hier de veel gebruikte rijstsoorten;

Bruine rijst

Wat door veel mensen gezien word als de “gezonde” keuze, omdat het nog steeds vlies bevat met alle voedingsstoffen. In 100 gram bruine rijst vind je:

• 77 gr koolhydraten
• 3.5 gr vezels
• 3 gr vet
• 8 gr eiwit
• 0.4 mg thiamine (Vitamine B1)
• 5 mg niacine
• 1.5 mg ijzer
• 143 mg magnesium
• 223 mg potassium

De voedingsstoffen van bruine rijst (100 gram rauwe rijst) zijn indrukwekkend. Echter door de flinke hoeveelheid fytinezuur kun je niks met al deze mineralen. Je kunt bruine rijst weken en fermenteren, maar dat is erg veel werk waar de meeste van ons geen zin in hebben.

Witte rijst

Een dosis van 100 gram rauwe witte rijst bevat de volgende voedingswaarde:

• 80 gr koolhydraten
• 1 gr vezels
• 0.6 gr vet
• 7 gr eiwit
• 0.07 gr thiamine
• 1.6 mg niacine
• 0.8 mg ijzer
• 25 mg magnesium

Een karige hoeveelheid voedingsstoffen, en een behoorlijke hoeveelheid koolhydraten in tegenstelling tot de voedingswaarde. Als je alleen rijst zou eten zou je snel te weinig voedingsstoffen binnen krijgen. Niet omdat het zich bind aan mineralen of door zijn anti-nutrienten, maar meer omdat het gewoon niet veel bevat. En eet je een maaltijd met rijst dan vervangt de rijst een plek van voeding die veel meer voedingsstoffen bevatten zoals groente of salade. Daarnaast komen er bij het eten van rijst ook vaak sauzen die slechte vetten bevatten en andere chemische ingrediënten bevatten.

Voorgekookte rijst

Dit is een interessante rijstsoort. Het voorkoken van de rijst zorgt ervoor dat de voedingswaarden uit de orginele rijst (bruine rijst) zich gaan hechten binnen de rijstkorrel, maar dat het fytinezuur er grotendeels uit gefilterd word. Dit zorgt voor een rijst met meer voedingswaarden. Per 100 gram ziet dit er zo uit:

• 81 gr koolhydraten
• 2 gr vezels
• 1 gr vet
• 7.5 gr eiwit
• 0.224 mg thiamine
• 5 mg niacine
• 0.74 mg ijzer
• 27 mg magnesium

Er is niet heel veel verschil met witte rijst, maar sommige vitamines blijven beter in tact in deze rijstsoort. Dus toch een betere optie.

Wilde rijst

Wilde rijst heeft best een goede voedingswaarde, maar net als bruine rijst zitten er ook anti-nutrienten in wilde rijst die ervoor zorgen dat de mineralen zich gaan binden aan fytaten waardoor je hier niks aan hebt. In 100 gram wilde rijst vind je:

• 75 gr koolhydraten
• 6 gr vezels
• 1 gr vet
• 15 gr eiwit
• 0.115 mg thiamine
• 6.7 mg niacine
• 2 mg ijzer
• 177 mg magnesium

Als je zin hebt om deze rijst te weken en fermenteren dan is het de beste optie.

Meer over rijst

Tarwe is niet perse slecht omdat het een graansoort is. Het is slecht omdat het gluten bevat. Het woord graan is gewoon een makkelijke term voor een grote groep producten die je het beste kunt vermijden voor een gezonde levensstijl. Rijst is toevallig ook een graansoort, maar is niet zo super slecht als andere graansoorten. Het is prima om af en toe een sushi te happen, geen probleem. Maar zorg ervoor dat het geen vast onderdeel is / wordt in je voedingspatroon.

Rijst is een graan, maar het is niet hetzelfde als tarwe, maïs of gerst. En een beetje witte rijst in een restaurant is echt geen ramp. Maar nogmaals, voel je niet direct vrij om elke dag rijst te eten. Het is een beetje zoals met zuivel. Gepasteuriseerde magere melk als iets wat je absoluut moet vermijden, tot volle geitenzuivel aan de andere kant waar je best af en toe van kan genieten. Zo ook met graan.

Dan de Chinezen…

Ze zaten eraan te komen. 😉 Chinezen / Aziaten eten rijst. Best veel. En voor een aantal eeuwen waren de meeste Aziaten redelijk gezond en slank. Maar ook dat veranderd [note]http://news.bbc.co.uk/2/hi/8587032.stm[/note] door onze Westerse invloeden (wat zijn we toch een goede invloed). Ze eten meer suiker en gebruiken plantaardige olie met veel Omega-6 vetzuren in plaats van dierlijke vetten waar ze vroeger in kookten.

Als je alles op de rit hebt en je bent gezond, nogmaals, dan kan rijst niet zoveel kwaad. Maar we moeten ook eerlijk tegen elkaar zijn. Een hoop mensen in Nederland hebben gewoon glucoseproblemen en last van insulineresistentie. Soms al zo erg dat dit niet meer hersteld gaat worden, en blijvend is. En voor personen die dit hebben is het het beste om geen rijst meer te nemen.

Glucose intolerantie wordt zo langzamerhand een standaard in de Westerse wereld. Of rijst op jouw bord thuis hoort mag je zelf beslissen.

Wat doe jij met rijst? Vermijden? Af en toe? Laat het me weten door een reactie achter te laten op dit artikel.