Misschien heb je gehoord van een onderzoek waarin onderzoekers proberen te bewijzen dat Paleo dik maakt. Betekent het dat je ‒ om gezond te leven ‒ terug moet naar toastjes met magere kaas en dat de varkenskoteletten de prullenbak in kunnen?
Als je goed kijkt naar de titel van het onderzoek (‘A low-carbohydrate high-fat diet increases weight gain…’), dan zie je dat dit geen studie is naar Paleo. Dit is een onderzoek naar een koolhydraatarm en vetrijk dieet!(1)
Is Paleo dan niet koolhydraatarm en vetrijk eten?
Met Paleo is het zeker mogelijk om koolhydraatarm en vetrijk te eten. Maar enkel koolhydraatarm en vetrijk eten maakt van je dieet nog geen Paleo. En het onderzochte dieet is duidelijk geen Paleo.
Waarom is het onderzoek geen Paleo?
Het onderzoek werd gedaan bij twee groepen muizen met verschijnselen van prediabetes, een voorfase van diabetes type 2. De muizen aten één van de twee diëten:
- koolhydraatrijk en vetarm: hierbij haalden ze 10% van hun calorieën uit vet, 70% uit koolhydraten en 20% eiwit
- koolhydraatarm en vetrijk: hierbij haalden ze 81% van hun calorieën uit vet, 6% uit koolhydraten en 13% uit eiwit
De groep die vetrijk at, kwam 15% van hun gewicht aan en had duidelijk meer vetmassa. Ook hun bloedsuiker- en insulineniveaus verslechterden.
Waarom heeft dit dieet niets te maken met Paleo?
Zoals we al eerder zeiden, is het mogelijk om met Paleo alleen koolhydraatarm en vetrijk te eten. De meeste mensen doen dit echter niet. Het onderzoek geeft dus geen juist beeld van wat je werkelijk eet met Paleo. Zelfs als 80% van je dieet uit vet bestaat, wat de meesten Paleo-eters overigens niet doen. Wat eet je met Paleo wel? Onbewerkte vlees, vers fruit, verse groenten met een laag zetmeelgehalte, natuurlijke oliën en vetten en ongebrande en ongezouten noten. Wat je niet eet, is suiker (dus ook geen frisdrank, energiedrankjes en snoep), peulvruchten, granen, zoute voeding, zuivel en groentes met zetmeel (zoals aardappels). Wat het onderzoek betreft, zit de kneep hem vooral in suiker.
8 theelepels suiker per dag
Een quote uit het onderzoeksrapport luidt: ‘De koolhydraten in het koolhydraatarme 
en vetrijke dieet zijn uitsluitend afkomstig van suiker’. Met andere woorden: 100% van de koolhydraten die de muizen binnenkregen, kwam van suiker. Wat de onderzoekers de dieren aan suiker gaven, zou overigens voor mensen neerkomen op maar liefst acht theelepels suiker per dag. Dit onderbouwt nog eens dat de studie niet overeenkomt met de manier waarop je volgens Paleo vetrijk en koolhydraatarm zou kunnen eten. Ook dan haal je immers je koolhydraten volledig uit groenten en fruit in plaats van uit suiker.
Hoe kan het dat de onderzoekers zo fout zitten?
Het lijkt erop dat de onderzoekers het Paleo dieet niet goed hebben begrepen. In een interview zeggen ze: ‘Ons is verteld dat het Paleo dieet bestaat uit nul koolhydraten en veel vet eten.’(2) Dat is echter niet wat iedereen je vertelt over Paleo. Het staat niet in Loren Cordain’s oorspronkelijke boek The Paleo Diet. Het wordt zelfs niet geadviseerd door voorstanders van koolhydraatarm eten als Mark Sisson. Het staat zeker niet in de meeste Paleo recepten. Zou je je dus zorgen moeten maken over de uitkomsten van het onderzoek als je volgens Paleo eet?
Moet je je zorgen maken als Paleo-eter?
Als je extreem veel vet en weinig koolhydraten eet, alle plantaardige voeding vermijdt en acht theelepels suiker in je koffie of thee doet, mag je je zorgen gaan maken over je gezondheid. Doe je dit niet, dan lijkt het zogenaamde Paleo dieet uit het onderzoek in niets op wat jij eet en heb je geen enkele reden tot zorg.
Waarover zou je je zorgen moeten maken?
Als het om je gezondheid gaat, is de wereldwijde toename van antibiotica in vlees 
meer iets om je zorgen over te maken.(3) Hoewel in Nederland het preventief gebruik van dit medicijn al behoorlijk is teruggedrongen, is het antibioticagebruik in de vee-industrie nog altijd te hoog.(4)
Ook de vernietiging van de natuur voor de wereldwijde voedselproductie is een reden tot zorg. We leven op aarde immers niet geïsoleerd van elkaar, dus de vernietiging van de levensondersteunende systemen heeft hoe dan ook invloed op onze gezondheid. Wat is nodig om ervoor te zorgen dat we gezond blijven?
Naar een transparanter en natuurlijker voedselbeleid
Wat onze gezondheid werkelijk ten goede zou komen, is een voedselsysteem dat de gezondheid van de aarde en al haar inwoners respecteert.(5) Gelukkig lijkt de politiek inmiddels door te hebben dat het voedselbeleid anders moet. Zo zei staatssecretaris Van Dam in februari zei dat het voedselbeleid eerlijker, transparanter en natuurlijker moet. Hij zei dit bij de aftrap van de voedseldialoog over de toekomst van de voedselvoorziening. Positief is dat hij ook nog eens concrete ideeën had om dit doel te bereiken.(6)
Nog mooier is het natuurlijk als het voedselbeleid in heel Europa eerlijker, transparanter en natuurlijker wordt. Om met de woorden van Louise Fresco ‒ voorzitter van de raad van bestuur van Wageningen University ‒ te spreken: zou de Europese Unie in plaats van een landbouwbeleid niet een voedselbeleid moeten voeren?(7)
Toch kunnen we niet wachten op de politiek om te werken aan het behoud van onze eigen gezondheid. Als je het nog niet deed, dan is het dus nú de uitdaging om te starten met gezond leven. Wat houd je immers tegen?
Gezond leven: wat houd je tegen?
Gezond eten en leven is dat niet de gemakkelijkste weg. Je moet immers tijd maken en geld opzij leggen om verse ingrediënten te kopen en zelf te koken. Maar wat heb je liever: ongemak op de korte termijn of meer en langduriger ongemak op de lange termijn?(8) Start dus vandaag met een gezonder voedingspatroon, zoals Paleo. Je weet nu immers zeker dat je je met dit dieet geen zorgen hoeft te maken over je gezondheid.
Meer tips en advies voor gezond leven? Schrijf je gratis in voor de Paleo cursus en ontdek hoe jij kunt werken aan een gezond en fit lijf.
Bronnen
- ‘A low-carbohydrate high-fat diet increases weight gain and does not improve glucose tolerance, insulin secretion or β-cell mass in NZO mice’. B J Lamont, M F Waters and S Andrikopoulos. Nutrition & Diabetes (2016).
- ‘Paleo diet is dangerous, increases weight gain, diabetes expert warns’, Science Daily, February 18, 2016.
- ‘Antibiotica in veehouderij neemt explosief toe’. Van der PloegDe Volkskrant, 2 april 2015.
- ‘Het leven in de vee-industrie’, Wakker Dier, november 2015.
- ‘Hair on fire’, Forencich, F. Paleo Magazine, February 18, 2016.
- Van Dam: Voedselsysteem op de schop, Rijksoverheid, 11-02-2016.
- ‘Adieu landbouwbeleid?’, Joosten C. Elsevier nummer 10, 12 maart 2016.
- ‘What a Toothache Can Teach Us About Fitness’, Dionne C. Breaking Muscle.
