Cortisol, Stress en Paleo

De laatste dagen krijg ik nogal wat e-mailtjes in mijn inbox en PB’s via de paleo.nl Facebook. Ik vind het super om te zien dat deze paleo movement ook in Nederland langzaam begint op te komen en ben apetrots dat ik hier onderdeel van kan zijn door het schrijven van waardevolle artikelen, het faciliteren van het paleo forum en een paleo nieuwsbrief.

Dat gezegd hebbende wil ik mensen er wel op wijzen dat ik alles schrijf op basis van persoonlijke ervaring, en zelfstudie. Op geen enkele manier wil ik beweren dat ik dingen beter weet dan mensen die hier voor gestudeerd hebben. Het enige wat ik probeer is om moeilijke wetenschappelijke materie, makkelijk te maken voor een grote groep mensen. Ik doe dit op mijn eigen manier, en vind het super dat er grote groep mensen is die dit appreciëren. Thanks, nogmaals ik ben apetrots.

Nu terug naar het onderwerp van dit artikel. Zoals ook aangegeven in het laatste artikel over cardio, is stress geen goede staat om in te zitten als je vet wilt verliezen. Het kan er zelfs voor zorgen dat je gewicht aankomt, ook al leef je volgens de paleo regels. Daarom is het belangrijk dat we wat dieper in het onderwerp stress duiken.

Hoe werkt stress?

Zodra je in de stress raakt ontstaat er een zogenaamde vecht- of vluchtreactie http://nl.wikipedia.org/wiki/Vecht-_of_vluchtreactie in het lichaam. Dit betekend dat we of agressief worden, of we laten de situatie rusten met de staart tussen de benen. De keuze die je maakt verschilt naarmate de omstandigheden, en ons oordeel over welke keuze de meeste kans op succes heeft.

Deze reactie begint in ons brein en uiteindelijk zorgt de hypothalamus http://nl.wikipedia.org/wiki/Hypothalamus ervoor dat deze reactie op gang komt en een seintje stuurt dat ons lichaam moet reageren. Het zenuwstelsel en adrenaline worden in werking gezet.

Fysieke symptomen van stress

Met het aanwakkeren van deze reactie kun je last krijgen van een zweetaanval, hartkloppingen en aangespannen spieren. Dit alles zorgt ervoor dat je meer alert bent. Je lichaam zit vol adrenaline. Je pompt verschillende hormonen je lichaam in (zoals cortisol, testosteron DHEA http://nl.wikipedia.org/wiki/Dehydroepiandrosteron en vele andere) om met de stressvolle situatie om te gaan, en je immuunsysteem wordt uitgezet zodat je lichaam om kan gaan met al dit natuurlijke gereedschap om je uit deze pijnlijke situatie te halen.

Dit alles werkte heel goed voor onze voorouders, maar helaas minder voor ons. Tegenwoordig zitten we dagelijks in zoveel stressvolle situaties dat ons lichaam hier vaak geen raad mee weet.

Zelfs stress van laag niveau, bijvoorbeeld elke dag 2 uur file rijden, zorgt er al voor dat onze vecht- of vluchtreactie aangewakkerd wordt en dat de adrenaline opgepompt wordt. Cortisol doet zijn werk, en zorgt er bijvoorbeeld voor dat er glycogeen uit de spiercellen gebruikt wordt voor directe energie om om te gaan met de situatie. Het loslaten van cortisol op regelmatige basis zorgt er echter voor dat vele gezonde mechanismen in ons lichaam worden uitgeschakeld zoals al eerder gezegd het immuunsysteem, maar ook spijsvertering, je sexhormoon etc. Je lichaam denkt dat het moet overleven, maakt niet uit hoe en dus zal het ook krampachtig vet blijven vasthouden.

Hoe kunnen we omgaan met deze stress?

Het omgaan met stress, is net zo’n uitgebreid topic als het omgaan met de gezonde paleo levensstijl. Ik zou hier een heel aparte blog voor kunnen beginnen. Dingen die invloed hebben op stress zijn bijvoorbeeld het dagelijkse nieuws, televisie, moeilijke relaties, schulden, etc.

Hieronder zal ik een paar algemene tips geven om stress te verminderen:

Eet dagelijks voeding met anti-oxidanten zoals fruit en groenten. Je kunt ook een goede multivitamine nemen met een rijk anti-oxidanten profiel. Probeer lege calorieën uit junkfood, snacks en bewerkte voeding in zijn geheel te vermijden.

Eet goede vetten om de vitamines, enzymen en anti-oxidanten uit het eten maximaal te kunnen benutten. Voeding zoals bijvoorbeeld wilde zalm, pure visolie, olijfolie, noten, kokosolie en avocado’s zijn goede bronnen om mee te beginnen.

Probeer je verwachtingen realistisch te houden. Zowel van jezelf, als van anderen. Ambitie en motivatie zijn goede drijfveren maar zijn ook direct een springplank naar stress. Maak geen beloftes naar jezelf en anderen die in eerste instantie onmogelijk lijken. Niemand kan in de toekomst kijken.

Beweeg en train dagelijks. Training geeft endorfine af en reguleert goede hormonen in je hersenen.

Trek je dagelijks even terug. Iedereen is heel de dag bezig met allerlei dingen in zich op te nemen, maar we geven ons nooit de tijd om dit allemaal te verwerken. Ik begin de dag persoonlijk altijd met een uur te lopen in het bos en in dat uur bedenk ik me waar ik allemaal dankbaar voor ben, en ook wat ik gisteren allemaal gedaan heb, en wat ik vandaag wil bereiken. Ik luister hierbij naar “the hour of power” van Tony Robbins.

Ook tijdens het koken van nieuwe paleo gerechten blaas ik mijn dagelijkse stoom af. Je kunt dit soort dingen ook doen, of je kunt gewoon iets voor jezelf vinden wat voor jou werkt om stoom af te blazen. Ik ben hier eigenlijk wel benieuwd naar.

Wat doe jij dagelijks om stress af te blazen? Laat hieronder een reactie achter zodat ik, maar ook andere paleo-ers hier van kunnen leren.

PS: Ook ik leer. Op dit moment ben ik twee weken in Amerika (California) om stoom af te blazen na vier weken maximaal te werken. Ondanks mijn dagelijkse anti-stress routine was ik na die vier weken echt hélemaal op. Nu dus even bijkomen, surfen, natuurparken bezoeken, hiken, maar ook wat business bezoekjes brengen aan bedrijven die mij kunnen helpen om prachtige biologische producten op de Nederlandse markt te brengen voor een maximale gezondheid van al mijn klanten.